Les capitaines et autres officiers qui commandent de fait la navigation à bord et qui, grâce à la fréquence des courses qu'ils accomplissent sur un trajet donné (c'est notamment le cas pour les ferry-boats), connaissent à fond la voie navigable concernée, peuvent, en passant un examen, se faire exempter de l'obligation de recourir aux services d'un pilote.
Gezagvoerders en andere officieren die feitelijk de navigatie leiden, die, meestal dankzij de hoge frequentie waarmee zij op een bepaald traject varen (bijvoorbeeld ferries), zo goed bekend zijn met het desbetreffende vaarwater, kunnen, na het afleggen van een examen, vrijgesteld worden van de verplichting gebruik te maken van de diensten van een loods.
